Ο θεσμός της Οικο- πρωτεύουσας της Ευρώπης.
Η ιδέα να καθιερωθεί μία ευρωπαϊκή πράσινη πρωτεύουσα γεννήθηκε στις 15 Μαΐου 2006, στο Ταλίν της Εσθονίας, όπου, με πρωτοβουλία του Δη-μάρχου της, Γιούρι Ράτας, διοργανώθηκε μία συνάντηση ευρωπαϊκών πόλεων.
Η πρόταση αυτή αποτελεί ένα επιπρόσθετο κίνητρο προκειμένου να κα-ταπολεμηθεί ο εφησυχασμός, να αποτελέσει το περιβάλλον προτεραιότητα των πολιτικών επιλογών και να τοποθετηθεί το περιβάλλον στη συνείδηση των πο-λιτών βαθύτερα. Ακόμα, θα είναι το «όχημα» για να βελτιώσουμε τους όρους της κινητικότητας στην πόλη, της διαχείρισης των απορριμμάτων και να αυ-ξήσουμε τις εναλλακτικές πηγές ενέργειας και τους ελεύθερους χώρους πρα-σίνου.
Στο σχετικό μνημόνιο που υπογράφηκε εκεί, συμπεριελήφθησαν έντεκα (11) Περιβαλλοντικά Κριτήρια βάσει των οποίων θα μπορεί να κριθεί η κάθε υποψήφια ευρωπαϊκή πόλη, μεταξύ των οποίων τα κύρια είναι :
1. Η συμβολή στην αντιμετώπιση της Παγκόσμιας Κλιματικής Αλλαγής.
2. Ο τρόπος διαχείρισης των αποβλήτων.
3. Η αντιμετώπιση της ηχορύπανσης.
4. Οι βιώσιμες λύσεις στις μεταφορές.
5. Η ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα και των υδάτων.
6. Η φύση και η βιοποικιλότητα.
7. Η βιώσιμη χρήση της γης.
8. Οι πράσινοι αστικοί χώροι.
9. Η αστική κινητικότητα.
Η Στοκχόλμη επιλέχθηκε από αρμόδια επιτροπή ως πρώτη Οικολογική Πρωτεύουσα της Ευρώπης ( για το 2010). Τι κατάφερε, αν και η πόλη μεγάλωσε τα τελευταία είκοσι χρόνια;
Το διοξείδιο του άνθρακα μειώθηκε κατά 25%. Σε κάθε κάτοικο αναλο-γούν 4 τόνοι, δηλαδή το μισό του Εθνικού μέσου όρου, όταν, στη Γερμανία είναι 11 τόνοι/ κάτοικο, ενώ, στις ΗΠΑ και Αυστραλία είναι 20 τόνοι/ κάτοικο.
Με ποιον «μαγικό τρόπο» έγινε αυτό; Με κανένα! Πολύ απλά, ο συνδυα-σμός της «υποδομής» με την «σύγχρονη Αρχιτεκτονική», με την «τέλεια μόνωση των κτιρίων» και την «ευρεία χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ)».
Με τι μέτρα; Μερικά από αυτά είναι :
• Αποθάρρυνση χρήσης ΙΧΕ στο κέντρο (με διάφορα κίνητρα και αντικίνη-τρα) και ευέλικτα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς είχαν ως συνέπεια, το 80% των κατοίκων να κινείται με τα ΜΜΜ.
• Οικολογικά ΜΜΜ σημαίνει, τα λεωφορεία κινούνται με βιοκαύσιμα, μετρό και τραίνα με ηλεκτρική ενέργεια παραγόμενη από ΑΠΕ.
• Πυκνό και ασφαλές Δίκτυο Ποδηλατοδρόμων ( κέντρου και συνοικιών), συνολικά 760 χλμ, με αποτέλεσμα, ο αριθμός των ποδηλατών να έχει αυξηθεί κατά 75% τα τελευταία 10 χρόνια.
• Εφοδιασμός των νοικοκυριών ( το 70% σήμερα) με ενέργεια από ΑΠΕ, επαρκής και φθηνότερος .
• Χρήση των σκουπιδιών σε Ανακύκλωση ( το 25%) και για παρα-γωγή ενέργειας ( πάνω από 73%). Χαρακτηριστικό μέτρο «αισθητικής αναβά-θμισης», «καθαριότητας» και «προληπτικής υγιεινής» είναι το σύστημα αποκο-μιδής και ανακύκλωσης των απορριμμάτων, αφού, χαρτιά, οργανικά υπολείμματα και τα υπόλοιπα σκουπίδια απορροφώνται από το υπόγειο δίκτυο σωλήνων και καταλήγουν στις μονάδες επεξεργασίας, καταργώντας έτσι, τους αντιαισθητι-κούς και δύσοσμους-ανθυγιεινούς πολλές φορές κάδους και τα απορριμματοφόρα.
• Εξοικονόμηση ενέργειας ( αντικατάσταση συμβατικών λαμπτήρων σε όλα τα δημόσια κτίρια και κίνητρα και για τους ιδιώτες) καθώς και με αξιοποίηση της νέας εξελιγμένης Τεχνολογίας για τον έλεγχο και την ρύθμιση έντασης του φωτισμού ( ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες, το πλήθος του κόσμου, την εποχή).
• Επαναχρησιμοποίηση του νερού καθώς, και αξιοποίηση τμήμα-τος των όμβριων νερών, μέσα από υπόγειες δεξαμενές συλλογής τους
• Διαχείριση των «άχρηστων υλικών» ( από κατεδαφίσεις, εκσκα-φές κλπ) και αξιοποίηση του «άχρηστου υλικού» μετά από «ειδική επεξεργασία κοκκομέτρησης και καθαρισμού» για διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου ή και στή-ριξης διάφορων κατασκευών.
• Οργανωμένο «Δίκτυο Πρασίνου» με εύκολη πρόσβαση για κάθε κά-τοικο.
• Αντικατάσταση του «ενεργειακού μίγματος» εξυπηρέτησης οικια-κής και εμπορικής χρήσης ( πετρέλαιο, στερεά καύσιμα) με «καθαρή ενέργεια»
( Φυσικό Αέριο- ΑΠΕ).
• Μηδενισμός παραγωγής θόρυβου και ρύπων με αντικατάσταση του «μίγματος κίνησης» ( βενζίνη, πετρέλαιο) από την «ηλεκτροκίνηση» ( με παραγωγή της από την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών, είτε από μπαταρίες λιθίου είτε από κυψέλες υδρογόνου).
• Τετραγωνικό πρασίνου ανά κάτοικο με πραγματική απόδοση στο Περιβάλ-λον και στην καθημερινή χρήση του πολίτη, με αναβάθμιση της ποιότητας ζωής του.
(στη Νέα Υόρκη παρεμπιπτόντως, είναι 61 μ2/ κάτοικο!).
Και όλα αυτά μπορεί ένας να τα «εμπνευστεί», ένας να τα αποφασίσει και ένας να τα υλοποιήσει; Μα φυσικά και όχι! Όλα αυτά προϋποθέτουν, ενημέ-ρωση, συστράτευση, συμμετοχή, έλεγχο και, κυρίως, εκπαίδευση των νέων γε-νιών για επίτευξη μίας νέας νοοτροπίας διαβίωσης.
Μα, σε τέτοια περίοδο οικονομικής κρίσης και δυσκολίας για τον πο-λίτη πως θα πεισθούν όλοι να συμμετέχουν; Μα, με την γνώση του «ωφέλεια για το περιβάλλον, ωφέλεια για μένα με άμεση απόδοση και μείωση των διαφό-ρων τελών, έως και μηδενισμό», γιατί να μην συμμετέχουν;
Κι αν δεν έχει τη δυνατότητα κάποιος οικονομικά να συμμετέχει στην προσπάθεια αυτή; Μα, προφανώς, υπάρχουν εκείνα τα «χρηματοδοτικά εργαλεία» με τα οποία το Δημόσιο, ο Δήμος, μπορεί να βοηθήσει, να επιδοτήσει.
Και σε τι άλλο θα ωφελήσουν τα παραπάνω; Μα φυσικά, στην αύξηση της απασχόλησης, σε μία περίοδο που η εργασιακή αβεβαιότητα αποτελεί για τον πολίτη το καθημερινό του «άγος».
Και η αύξηση της απασχόλησης τι άμεσες ωφέλειες έχει; Μα φυσικά, έσοδα προς τα «ρημαγμένα» ασφαλιστικά ταμεία, άρα, διασφάλιση των παροχών τους προς τους συνταξιούχους, καθώς και, αύξηση των εσόδων του κράτους.
Και τι σημαίνει όλο αυτό το πλαίσιο ενεργειών και δράσεων; Ανάπτυξη!
Διότι, η προστασία του περιβάλλοντος δεν έρχεται σε σύγκρουση με την ανάπτυξη. Αντίθετα, η βιώσιμη ανάπτυξη στη βάση της αρχής της αειφορίας είναι συμφέρον όλων μας.
Όλα αυτά τα αναφέρω, επανερχόμενος σε ένα πλαίσιο προτάσεων και πρωτοβου-λιών, που το ΤΕΕ έκανε στα πλαίσια της 5ης Ιουνίου, Παγκόσμιας ημέρας Περι-βάλλοντος, διότι, η Λάρισα μπορεί και πρέπει να πραγματοποιήσει άλματα προς την Νέα Εποχή. Για όσους απόρησαν ίσως και, αμφισβήτησαν, δικαιολογη-μένα ειδικά οι αδαείς, αλλά, και για όσους αμφισβήτησαν και βολεύονται με την μετριότητα της διαχείρισης, και της αδυναμίας να δουν το μέλλον μας, πόσο δε, να εργασθούν με γνώση και όραμα γι’ αυτό.
Το ΤΕΕ και το Επιστημονικό του δυναμικό, μαζί με όλους τους άλλους φορείς και τους πολίτες, μπορεί να εγγυηθεί ότι, η Λάρισα μπορεί να γίνει αυτάρκης, πράσινη, οικο-πρωτεύουσα της Ευρώπης.
Γιατί οι άλλοι κι όχι και εμείς;
